Odyesus 4
4 4 “Tanrısal Unutuş ve Dönüş” odyesus Son bölüm, şiirin mitolojik katmanını açar. Odysseus’un yolculuğu, insanın doğadan ayrılıp yeniden ona dönme çabasının alegorisidir.İlk parçada “kara gemi Okeanos ırmağından kurtulup tanrısal” diye başlayan dizeler, ölüm ve yeniden doğuşu anlatır. Doğa bir mezar ve aynı zamanda bir sığınaktır.İkinci parçada tanrıça Kirke’nin sesi duyulur. O, Odysseus’a hem lanet hem bilgelik verir: insan ölümlüdür ama arayışı sonsuzdur. Ithaka, yalnızca bir ada değil, insanın içsel bütünlüğüne dönüşüdür.Üçüncü parçada şair, sesiyle sonsuzluğa konuşur. Artık anlatıcı bir insan değil, evrenin kendi yankısıdır. Her şey döner, her şey başa gelir. MELİH CEVDET ANDAY
Odyesus 3
3.Bölüm “Usun Saltanatı” Burada şair, insan aklının yükselişini sorgular.“Us iki akımlıdır” diyerek, aklın doğayı ölçme ve söndürme gücünü anlatır. Şair artık bilincin soğuk evreninde konuşur: her şey “zorunluluk” içindedir. Doğa nesneleşmiştir, renkler ayrı düşmüştür. “Ey bilinç!” diye başlayan çağrı, bir ağıttır aslında—aklın krallığında duygunun ölümü üzerine.İkinci parça, modern bilimin dünyayı tanıma biçimini hicveder. Gökyüzü artık bir “tanım”, bulut “tasarım”dır; elmanın düşüşü bile ½ gt²’ye indirgenmiştir. Şair, bilimin evreni “ölçüye” hapsedişine karşı, insanın eski bahçelere özlemini dile getirir.Üçüncü bölümde “eller” simgesiyle doğaya yeniden dokunma arzusu belirir. Fakat eller artık ağaç değildir, adları değişmiştir. İnsan, doğayı kaybederken kendi kimliğini de yitirmiştir. Discover more MELİH CEVDET ANDAY
Odyesus 2
odyesus MELİH CEVDET ANDAY 2.Bölüm Bu bölümde şiir, büyümenin, yani doğadan kopuşun acısını işler.“Büyüdük çocukluğumuzdan, büyüdük tarihe usulca” dizesi insanın evrimini değil, doğadan uzaklaşma sürecini anlatır. Doğa bir “başka doğa”ya dönüşmüştür; insanın gözü artık tanrısal değil, ölçen ve hesaplayan bir göz olmuştur.İkinci parçada doğa ile insan arasındaki sınır bulanıklaşır. “Belki kör bir çocuk küstü ağladı” ifadesiyle doğanın kırıldığı o anı simgeler; insan artık bir büyücünün hatasıyla yaratılmış gibidir.Üçüncü bölümde “kaşla göz arasında oldu olan” dizesi, varoluşun anlık ve kırılgan doğasını vurgular. Ormanda kaybolmuş dev, insanın doğaya yabancı düşmüş halidir. Evrenle bağını yitiren modern insan, “ışığın püsürklü atları” arasında kaybolur.
Odyesus 1
MELİH CEVDET ANDAY 🜂 Kolları Bağlı Odysseus – Edebi Yorum Bölüm – “Var Demek” Şiirin ilk bölümü, zamanın en ilksel haline, varoluşun henüz söze kavuşmadığı bir döneme açılır. “Ağır bir zamanda sürekli ve anısız” ifadesiyle şair, başlangıcın yavaş ve sessiz doğumunu resmeder. Hayvanlar, ağaçlar, sabahlar, yıldızlar—tüm unsurlar insanın yokluğunda birbirini yaratır. Bu evren, mit öncesi bir evrendir.İkinci parçada “böcek ve gök” arasındaki sınır erir; düş ile gerçek iç içe geçer. Şair, insan bilincinin doğayı bölmeden önceki birliğini arar.Üçüncü kısımda “bildik bakışlar” ifadesiyle doğaya bakan insanın yabancı gözünü eleştirir. Güneş, yıldız, tanrılar—hepsi artık içsel bir aynada erir.Son bölümde ise çocukluğa, “mutluluk simyacısına” bir çağrı vardır: içimizdeki ilk kıvılcımı, saf neşeyi yeniden bulma arzusu… Bu, insanın kaybettiği doğa ile yeniden bağ kurma özlemidir.